فعالیت لایزوزیم سرم خون و موکوس پوست ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii) در اکوسیستم آب لب شور و آب شیرین

ماهی سفید اگر چه یکی از ماهیان اقتصادی دریای خزر است، اما مطالعات اندکی روی سیستم ایمنی این ماهی در محیط­های طبیعی و در هنگام مهاجرت بین آب لب­شور دریا و آب شیرین متمرکز بوده است. در این مطالعه تعداد 23 قطعه ماهی (12 ماده، 11 نر) از دریای خزر (متوسط شوری  ppt 3/0± 52/7،2/0±  9/8 pH=) و 23 ماهی (12 ماده، 11 نر) از رودخانه خشکرود (متوسط شوری  ppt11/. ، 7/8 pH=) از مهر 1390 تا شهریور 1391 صید شدند. تغییرات پاسخ ایمنی غیر­اختصاصی بدن ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii) در دو جنس نر و ماده تحت تاثیر مهاجرت بین محیط شور و شیرین و تاثیر آن بر فعالیت لایزوزیم سرم خون و موکوس پوست ماهی بررسی شد. سنجش لایزوزیم با اثرگذاری بر سوسپانسیون باکتری Micrococcus lysodiekticus، بر اساس کاهش جذب نوری و با دستگاه الایزاریدر اندازه‏گیری شد. اختلاف معنی­داری در فعالیت لایزوزیم سرم خون به عنوان یکی از اجزای ایمنی غیر­اختصاصی در دو جنس نر و ماده مشاهده نشد، در حالی که فعالیت لایزوزیم با تغییرات شوری از محیط دریا به رودخانه به طور معنی­داری کاهش یافت (05/0P<). بیشترین فعالیت لایزوزیم (U/mL/min) در دریا (03/7± 09/39) و کم‌ترین آن در رودخانه (36/1± 75/7) مشاهده شد. از طرف دیگر، فعالیت لایزوزیم در موکوس پوست جنس ماده، از محیط دریا به رودخانه افزایش یافت (05/0> P) و بیشترین مقدار در رودخانه (02/7± 45/145) و کم‌ترین مقدار در دریا (53/16± 55/101) مشاهده شد. نمونه­برداری از موکوس پوست جنس نر میسر نشد، زیرا در زمان ورود ماهیان نر به رودخانه، توبرکول­های تولید­مثلی کاملاً شکل گرفته بود و موکوس ترشح نشده و یا مقدار آن بسیار اندک بود. این مطالعه ارتباط مؤثر فعالیت لایزوزیم با تغییرات محیطی مثل شوری آب را کاملاً نشان داد. ارتباط معنی­داری با اختصاصات داخلی ماهی مانند جنسیت مشاهده نشد. نتایج نشان داد که فعالیت لایزوزیم در موکوس پوست بسیار بیشتر از فعالیت آن در خون ماهی سفید است.